29.11.10

Why I Am No Longer Allowed To Be Armenian

Painful experiences like this have been a staple of Diasporan life over the past eight decades. One would think that, as time goes by and life gives some lessons, a few things would have changed. Unfortunately, that does not seem to be the case. This is the umpteenth story of how an active and longtime supporter of many Armenian causes, both financially and morally, becomes worn out and fed up by pettiness and ingratitude. It does not matter whether in Chile or in the United States, whether governmental agencies or Diasporan institutions; sadly, the facts remain the facts. Let's faintly hope that something will change at some point in a foreseeable future.

24.11.10

Մշակութային քաղաքականութիւն

Այս երկու յղացքներու դրացնութիւնը հազուագիւտ երեւոյթ է մեր մօտ։ Բառերը մաշած գունատած գորգերու պէս կորսնցուցած են իրենց ճշգրտութիւնը, ինկած են շրջուն վաճառորդներու ուսերուն։ Այնպէս որ այսօր «մշակոյթ» գաղափարը կը զուգադիպի գլխաւորաբար գրականութեան հետ, ժանանակակից հայ գրականութիւնը, այդ կոճկուած, ինքնիր շուրջ դարձող, անուշահոտ գործածող տարիքոտ ամուրին որուն կը հանդիպինք քոնսէրներու միջնարարին։ Մեր մէջ, գրականութիւնը շատ ալ տարբեր չէ գրականութեան մասին դասախօսութենէ, տարբեր չէ այդ դասախօսութեան մասին թերթի ղրկուած թղթակցութենէ։ Մշակոյթի կը կարծենք ծառայել երբ անցեալի վարկով (յաճախ խնդրական...) կը ծպտուինք, կը փորձենք մենք մեզ խաբել կամ ուշադրութիւն գրաւել միջազգային սակարանի մէջ։ Աստուած չընէ որ օտար մը գովէ մեր ժողովուրդի ձգած հետքը պատմութեան ճամբուն, երկու անուշ խօսք ընէ մեր մասին – կը ծռինք կօշիկին փոշին կ՚առնենք...։ Մշակոյթը դեռ հոմանիշ է Կովկասեան պարի, էսթրատային երաժշտութեան, կէս-ականջ պատարագին, նոյնիսկ ամավերջի հանդէսին...։ Եթէ այս բոլորը իրար խառնենք ու հասարակաց յայտարարի զարնենք, երեւան կու գայ կրաւորական ու ցեղակեդրոն նկարագիրը մեր ըմբռնումին։

Անցեալ ժամանակներու կարօտով

ՎԱՐԴԱՆ ՄԱՏԹԷՈՍԵԱՆ
 
Հայ իրականութեան հեռաւոր ու մօտաւոր անցեալի բաւիղներուն մէջ կորսուիլը նման է արժանթինցի գրագէտ Խորխէ Լուիս Պորխէսի այլաբանած «Բաբելոնի գրադարան»ին մէջ ճամբայ գտնելուն։ Սակայն, ի վերջոյ ամէն կորուստ կը բերէ գիւտ մը, երբեմն՝ անձնական վերյուշ մը։ Աւելի քան քսանհինգ տարի առաջ, 1982ին, ֆրանսական “Critique socialiste” պարբերաթերթը լման թիւ մը տրամադրած էր հայութեան։ Այդ թերթը տեսնելու առիթը չունեցանք, բայց Պուէնոս Այրէսի մէջ այնուհետեւ գէթ երկու յօդուած թարգմանաբար լոյս տեսան՝ սպաներէն լեզուով։ Անոնցմէ մէկը, կը յիշենք, բացառիկ տպաւորութիւն գործած էր, մօտաւոր անցեալի իր յանդուգն ու անտիպ մանրամասնութիւններով օժտուած քննարկումին համար՝ Պետրոս Թերզեանի «Հայ Դատը՝ այսօր», որ 1984ին լոյս տեսաւ Մխիթարեան Ս. Վարդան սկաուտական խմբակցութեան “Humus” պարբերաթերթին մէջ (աւելի ուշ արտատպուեցաւ «Սարտարապատ» շաբաթաթերթին մէջ)։

3.11.10

The Armenian DNA Project

The Azad-Hye Middle East Armenian portal (http://www.azad-hye.net/) published an interview with Peter Hrechdakian, Administrator of the Armenian DNA Project at Family Tree DNA, on September 25, 2010. This project is aimed at studying Armenian deep ancestry. Below is the text of the interview: