Do Not Insult Our Intelligence Anymore

Vartan Matiossian

It has been a constant since the mid-1990s to expect an election marred by fraud in Armenia. If the fraud has not been visible (ballot stuffing and all), it has just been of the invisible type (I pay you this amount of money and you go and vote for me). The claims of fraud, justified or not, have ended sometimes in violent ways; one may remember the storming of the National Assembly building and the beating of its speaker in 1996 or, even more unjustified, the death of 10 people (eight demonstrators and two policemen) on March 1, 2008 in the repression after ten days of peaceful demonstrations.

We will not comment on the events in Armenia after the presidential election of February 18, 2013, as they are still evolving. Suffice it to say that they showed a very strong performance by the main opposition candidate, Raffi Hovannisian, who officially obtained 36.75 percent of the votes, against 58.64 of the incumbent, President Serge Sargsian. Denunciations of fraud have been made—we assume that, justified or not, there may be some grounds for them--and heavily crowded meetings at Freedom Square have followed, including the support of some opposition forces that had neither participated in the election not thrown their support behind Hovannisian, namely the Armenian Revolutionary Federation and the Armenian National Congress.

People have started to fill mailboxes with their conspiracy-theory rants, as the one who had sent the following morning-after pill:

Could the Kardashians Enter Baku Even If They Really Wanted to?

Peter Savodnik

 



Last weekend [February 10], the [New York Times] magazine published my article with the print headline, “If They Build It, Will the Kardashians Come?” The story, about Baku’s ambition to become a new hub for the global 1 percent, focuses on Khazar Islands, a $100 billion megadevelopment being built on the Caspian, and the headline flicks at the development’s target audience — celebrities and, mainly, people who want to be celebrities — while touching on the unavoidable globalizing and liberalizing effect this sort of project will have.

Azerbaijan Is Rich. Now It Wants to Be Famous

Peter Savodnik

 



In March 2010, Ibrahim Ibrahimov was on the three-hour Azerbaijan Airlines flight from Dubai to Baku when he had a vision. “I wanted to build a city, but I didn’t know how,” Ibrahimov recalled. “I closed my eyes, and I began to imagine this project.” Ibrahimov, one of the richest men in Azerbaijan, is 54 and has a round, leathery face with millions of tiny creases kneaded in his brow and the spaces beneath his eyes. He walks the way generals walk when they arrive in countries that they have recently occupied. In the middle of his reverie, Ibrahimov summoned the flight attendant. “I asked for some paper, but there wasn’t any. So I grabbed this shirt in my bag that I hadn’t tried on. I took the tissue paper out, and in 20 minutes I drew the whole thing.”

Փառաւորուեց հայ գիրքը, բայց ոչ տպագրութիւնը

ՅԱԿՈԲ ԱՒԵՏԻՔԵԱՆ

Անցեալ տարուայ մեր մշակութային ամենակարեւոր իրադարձութիւնը, անկասկած, հայ գրատպութեան 500-ամեակի տօնակատարութիւնների շարքն էր, հանդիսաւորապէս նշուած գրեթէ բոլոր այն վայրերում, որտեղ հայերեն առաջին գրքերն են լոյս տեսելՙ Վենետիկ, Ամստերդամ, Վիեննա եւ այլուր: Մեծ ու փոքր ձեռնարկներՙ ցուցահանդէս, գիտաժողով, հանդիսութիւն, հրատարակութիւններՙ պետական կազմակերպմամբ կամ մասնակցութեամբ, երբեմն նոյնիսկ միջազգային տարողութեամբ: Բնականաբար ամենաճոխ ու տարաբնոյթ ձեռնարկները տեղի ունեցան Երեւանում, որը Իւնեսկօ-ն հռչակել էր 2012 տարուայ գրքի միջազգային մայրաքաղաք: Դրանց մասնակցեցին համարեա մեր բոլոր մշակութային, կրթական ու գիտական կենտրոններն ու կազմակերպութիւններըՙ Երեւանի մատենադարանից եւ Ազգային գրադարանից մինչեւ համալսարաններ, դպրոցնէր, գրադարաններ, ստեղծագործական միութիւններ եւլնՙ գլխաւորութեամբ մշակոյթի նախարարութեան: Մեր հրատարակչութիւններն ու տպագրատներըՙ «Տիգրան Մեծ», «Փրինթինֆօ», «Զանգակ-97», «Անտարես», «Նաիրի», Պետհամալսարան եւ այլք, որոնց վերջին տասնամեակի աշխուժութիւնն իսկապէս տպաւորիչ է, ոչ մի ջանք չխնայեցին իրենց լաւագոյն արտադրանքով ներկայանալու Մոսկուայի, Ֆրանկֆուրտի, Ժընեւի եւ միջազգային այլ ոստանների ամենամեայ ցուցահանդէսներինՙ արժանանալով մրցանակների, գովասանագրերի եւ... մեր ոխերիմ հարեւանի ջղագրգռութեանը: Իսկ այդ բոլորի փառքն ու պսակը դարձաւ Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի «Վաչէ եւ Թամար Մանուկէան» մատենադարանի հոյակապ շէնքի բացումը:

A Cathedral on the Verge of Collapse: The Campaign to Save Mren

Lucine Kasbarian

Dr. Christina Maranci, Arthur H. Dadian and Ara T. Oztemel Associate Professor of Armenian Art and Architecture at Tufts University in Medford, Mass., has issued a call to save the 7th century Mren Cathedral of Western Armenia, located in the Kars region of present-day Turkey. Prof. Maranci’s areas of expertise include Byzantine art and architecture, and the art and architecture of the Transcaucasus—principally Armenia. She is considered one of the world’s authorities on the Mren Cathedral.

Huellas de los armenios secretos de Turquía

Avedís Hadjián

"¿Quién eres? Esto es Turquía. ¿Sabes qué es Turquía?" me preguntó el hombre, con un miedo en los ojos magnificado por sus gruesos lentes. Era de la poco conocida comunidad gitana armenia, en el distrito de Kurtulus, en Estambul. Estábamos en una confitería donde suelen reunirse gitanos armenios, a quienes trataba de entrevistar.

Y tenía razón. No sabía yo qué era Turquía. Pero Turquía, e incluso muchos armenios, tampoco sabían quién era él.

Save Mren

Christina Maranci

 

Dr. Christina Maranci, Arthur H. Dadian and Ara T. Oztemel Associate Professor of Armenian Art at Tufts University, has issued the following call to save a remarkable church of Western Armenia, now in Turkish territory.

Յովհաննէս Գրիգորեան. Պանթէոնէն անդին

ՍԱԳՕ ԱՐԵԱՆ

 

Հիմա փողոցներուն մէջ ծառերէն դեղին բանաստեղծները կախող Պօէտը չկայ: Չկայ Յովհաննէս Գրիգորեանը, որուն անշուք սենեակը վերջին տարիներուն ժամանակակից գրողներուն համար հանդիսավայր դարձած էր: Գիտէինք անոր ծանր հիւանդութեան, գող հիւանդութեան մասին որ մեզմէ խլեց Երեւանի անկրկնելի պոհէմը, սեւին ու սպիտակին հետ ապրած ու անոր երանգներով ամէնուն սիրելի դարձած բանաստեղծը:

Խօսած էր Հայաստանի սահմաններուն մասին: Գիտէր այդ սահմանները: Գիտէ՞ր արդեօք որ Հայաստանը, մեր Պօէզիայի Հայաստանը իրմով սկիզբ կ'առնէր:

Հայրենի բանաստեղծ Յովհաննէս Գրիգորեան ոչ եւս է

ՎԱՐԴԱՆ ՄԱՏԹԷՈՍԵԱՆ

 

Ցաւով իմացանք, որ Հինգշաբթի, Փետրուար 7-ի առաւօտեան, երկար ժամանակ քաղցկեղի դէմ պայքարելէ ետք, իր մահկանացուն կնքած է յայտնի բանաստեղծ ու Հայաստանի Գրողներու Միութեան քարտուղար Յովհաննէս Գրիգորեանը, 68 տարեկան հասակին։ Ան ամենէն յայտնի անուններէն մէկն էր 1960ական թուականներուն հրապարակ իջած «երիտասարդ բանաստեղծներ»ու սերունդին՝ Հենրիկ Էդոյեանի, Արտեմ Յարութիւնեանի, Դաւիթ Յովհաննէսի, Արմէն Մարտիրոսեանի (1943-2009) եւ Սլաւիկ Չիլոյեանի (1940-1975) հետ։

Սեքսից մինչեւ հաճոյքաճխտիկ, կամ ժամանակակից հայերէնի պատկերը

ԱՐՄԱՆ ԹԱԴՈՍԵԱՆ

Դիմագիրքին մէջ կատարուած այս գրառումը կը բխի միեւնոյն սկզբունքէն, որ աւելի քան հարիւրամեակէ մը կը շարունակէ պարբերաբար իր գլուխը ցցել հայ իրականութեան մէջ. այսինքն՝ «կուլտուրա» կամ «ֆիլոլոգիական» բառերը չեն կրնար հայերէն թարգմանուիլ «մշակոյթ» կամ «բանասիրական» բառերով (Վահան Տէրեան)։ Բնականաբար, ամէն տեսակ հայացում կարելի չէ ընդունիլ որպէս վերջին խօսք, եթէ տրամաբանութեան կամ ճաշակի դէմ կը գործէ (վկա՛յ՝ «երկարախմորակլորածակ»ի անփառունակ ճակատագիրը)։ Ոչ ալ կարելի է հայացնել ամէն ինչ անխտիր։ Բայց ասիկա չի նշանակեր, որ ամէն մէկ հայացում պէտք է մէկ կողմ նետել՝ որպէս թէ «տխմարագոյն համարժէք»։ Հեղինակը թերեւս պարտաւոր էր իր ութը տողնոց ներածականին մէջ գոնէ մաքսիմում բառին հայերէնը գործածել. կամ արդեօք «առաւելագոյնս» բառը նոյնպէս տխմարներու ստեղծո՞ւմն է։

Հեղինակին քով-քովի բերած բառերուն աղբիւրներուն ծանօթ չեն, նոյնիսկ՝ յիշեալ հայացումներէն մէկ քանիին երբեք չենք հանդիպած ցարդ։ Որպէս «զուարճանքին» մեր մասնակցութիւնը, այդ հայացումներուն կցած ենք (ընդգծումով) մեզի ծանօթ հայերէն ձեւերը, որոնց հանդիպած ենք մամուլի կամ հեղինակաւոր բառարաններու մէջ։ Երբեմն պարզապէս կցած ենք մեր դիտողութիւնները։ Երբ որեւէ բառ (ներառեալ հեղինակին մէջբերումը) մեզի ծանօթ չէ, բաց ձգած ենք։

ՎԱՐԴԱՆ ՄԱՏԹԷՈՍԵԱՆ

Կոստան Զարեան. հայու հոգին իր խորութեամբ եւ խռովքով շնչաւորած մեծավաստակ տաղանդը

ՆԱԶԱՐԷԹ ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ

 

Ծ.Խ.-  Այսօր 20-րդ դարու հայ գրականութեան գլխաւոր անուններէն մէկուն՝ Կոստան Զարեանի ծննդեան 128ամեակն է։ Ցաւով պէտք է նշել, որ հակառակ վերջին քսան տարիներուն կատարուած զգալի աշխատանքին ու հրատարակուած բազմաթիւ գիրքերուն, Զարեանի կենսագրութիւնը, ի մասնաւորի, անծանօթ կը մնայ մեր հրապարակագիրներուն եւ լրագրողներուն։ Համացանցի մէջ մէկէ աւելի յօդուածներ լոյս տեսած են, որոնց մէջ քիչ չեն փաստական սխալները՝ հինցած տեղեկութիւններու վրայ յենուելու պատճառով։ Յաւելեալ տեղեկութիւններու համար, կը թելադրենք կարդալ Վ. Մատթէոսեանի «Կոստան Զարեանի շուրջ» եւ «Գրական-բանասիրական ուսումնասիրութիւններ» հատորները։