Գրահրատարակչական դաշտում յառաջընթաց՝ 2013 թուականին

ՄԱՆԱՆԱ ՅՈՎԱԿԻՄԵԱՆ (*)

Ամփոփելով 2013 թ. գրահրատարակչական աշխատանքները, հարկ է նշել, որ ակտիւ են եղել «Անտարես», «Զանգակ 97», «Սարգիս Խաչենց», «Էդիթ պրինտ» հրատարակչութիւնները:

Իսկ «Անտարես» հրատարակչութեան գլխաւոր խմբագիր, գրականագէտ Արքմենիկ Նիկողոսեանն երէկ [Դեկտեմբեր 26] լրագրողների հետ հանդիպմանը անդրադառնալով իրենց հրատարակչութեան 2013 թ. գործունէութեանը, նշեց, որ այս տարի մեծ թուով արդի գրողների գրքեր է հրատարակել` Մանէ Գրիգորեանի, Ռուզաննա Ոսկանեանի ժողովածուները, իսկ մի քանի օրից լոյս կը տեսնի Կարեն Անտաշեանի նոր ժողովածուն, որին շատերը անհամբերութեամբ են սպասում:

«Անցեալ տարի նշել էինք, որ բացի գեղարուեստական գրականութիւնից ուշադրութիւն պիտի դարձնենք գրականագիտութեանը, որը գործիք է տպագրուող գրականութիւնն ընթերցելու եւ 2013 թ. երկու հրաշալի գիրք ենք տպագրել` Վաչէ Եփրեմեանի "Բնագիր եւ մեկնութիւն" գիրքն ու Ազատ Եղիազարեանի "Սասնայ ծռեր էպոսի պոէտիկան", որը էպոսի ընթերցման բանալին է»,- ասաց. Արքմենիկ Նիկողոսեանը: Ըստ նրա, ամենակարեւոր ուղղութիւնը, որը իրենք շուրջ 3 տարի որդեգրել են` թարգմանական ուղղութիւնն է, որին զուգահեռՙ հեղինակային իրաւունքի օրինականութեան կարեւորութիւնը մեր իրականութեան մէջ: «Դրան ընդառաջ երկու տարի առաջ հրատարակեցինք Էքզիւպերիի "Փոքրիկ իշխանը": Արդէն ձեռք ենք բերել եւ միւս տարի կը հրատարակենք Պաուլօ Կոէլեոյի "Ալքիմիկոսը", որը Հայաստանում չորս տարբեր հրատարակիչների կողմից տպագրուել է` չունենալով հեղինակային իրաւունք»:

Այս տարի գրող-ընթերցող, գրող-հրատարակիչ կապում յառաջընթաց է տեղի ունեցել, փաստում է գրականագէտը եւ ուրախութեամբ նշում, որ այժմ գրքերի վաճառքը աւելացել է, որի արդիւնքն այսօր գրքերի տեսականու բազմազանութիւնն է: Որպէս 2013 թ. գրական դաշտի աննախադէպ իրողութիւն Ա. Նիկողոսեանն առանձնացրեց գրքի համար գոյացած հերթ. «Ընդամէնը 2 ժամուայ ընթացքում, ասաց նա, Արմէն Օհանեանի "Կիկոսի վերադարձը" վաճառուեց 225 օրինակով»:

«Անտարես» հրատարակչութեան տնօրէն Արմէն Մարտիրոսեանն իր հերթին նշեց, որ Հանրային հեռուստատեսութեան հետ համատեղ նախաձեռնել են ստեղծել աուդիօ գրքեր: Ուրախութեամբ տեղեկացրեց, որ շուտով ԱՄՆ-ում լոյս կը տեսնի կոմերցիոն հրատարակութիւն` Գուրգէն Խանջեանի «Ենոքի աչքը», եւ միաժամանակ ցաւով փաստեց, որ շուտով որոշ գրախանութներ, ինչպէս մարզերի, այնպէս էլ Երեւանի, կը փակուեն` պոստտերմինալներով հսկիչ դրամարկղային մեքենաների պատճառով, քանի որ դրանց գինը շատ բարձր է:

Հրատարակչութեան տնօրէնը լրագրողներին տեղեկացրեց, որ բազմաթիւ նամակներ են ստանում, որում ընթերցողները խնդրում են թարգմանել արդի հայ գրողների ստեղծագործութիւնները, քանի որ իրենք դժուարանում են կարդալ հայերէն, սակայն ցանկանում են ընթերցել ժամանակակից գրականութիւն, եւ «Անտարես»ը ստանձնել է իրականացնել արդի գրականութեան թարգմանութիւնը ռուսերէն լեզուով:

«Գրանիշ» գրական ակումբի հիմնադիր Կարեն Անտաշեանը ցաւով փաստեց, որ 2013 թ. կեանքից հեռացան մի շարք գրողներ` Յովհաննէս Գրիգորեանը, Վաչիկ Եփրեմեանը, Վրէժ Իսրայէլեանը, Լեւոն Անանեանը եւ այլք: «Գրանիշ» գրական ակումբի խմբագիր, գրականագէտ Յասմիկ Յակոբեանը տարին ամփոփեց դրական նորութեամբ` «Գրանիշ» գրական ակումբն ստեղծել է նոր նախագիծ` ժամանակակից հայ գրականութիւնը թարգմանական հարթակներում ներկայացնելու համար: Granish.am կայքում ներկայացուելու են հայ գրողների թարգմանուած ստեղծագործութիւնները` առայժմ անգլերեն լեզուով:

Ի դէպ, «Անտարես» հրատարակչութիւնը գրքի վաճառքը խթանելու համար սահմանել է բաժանորդագրութիւն, ըստ որի գնորդը կ'ունենայ հնարաւորութիւն գիրքը գնել 25 տոկոս զեղչով: Բաժանորդագրուող անձինք հնարաւորութիւն կ'ունենան նաեւ ներկայ գտնուել «Անտարես»ի բոլոր միջոցառումներին` ինչպէս բաց, այնպէս էլ փակ:

Ասուլիսի աւարտին մի շարք լրատուամիջոցնէր ստացան «Գրքի բարեկամ» մրցանակ:

«Ազգ», Դեկտեմբեր 27, 2013

(*) Ծանօթ. «Հայկականք»ի.-

Այս լուրը քաղուած է «Ազգ»ի վերջին թիւէն, որ լոյս տեսած էր Ամանորի արձակուրդէն առաջ՝ Յունուար 9ի առաւօտուն ետ ընթերցողին հանդիպելու հաւաստիացումով։ Սակայն, ճիշդ երկու շաբաթ՝ Յունուար 23ին այդ խոստումը մնացած էր չգործադրուած։ «Նոր Յառաջ»ը Յունուար 21ին տեղեկացուցած է՝ «"Ազգ" օրաթերթը առժամապէ՞ս դադրած է լոյս տեսնելէ» խորագրին տակ.

«"Ազգ"ի խմբագրապետ Յակոբ Աւետիքեան անդրադառնալով երեւոյթին բացատրած է, որ թերթը ոչ թէ փակուած է, այլ առժամապէս չի տպագրուիր: "Տպարանին մեծ պարտքեր ունենք, այդ իսկ պատճառով լոյս չենք տեսնում: Յունուարի 21ի օրուայ երկրորդ կէսին պարզ կը լինի: թերթը շարունակելո՞ւ է տպագրուել, թէ՞ ոչ: Յոյս ունենք, որ մինչ այդ տպարանի պարտքը մարած կը լինենք", ըսած է ան:
Կ՚արժէ յիշել, որ "Ազգ"ի սեփականատէրերուն մէջ կը գտնուի Ռուսաստանի Հայոց միութեան նախագահ, մեծահարուստ Արա Աբրահամեան, որ, ըստ երեւոյթին, այժմ դադրեցուցած է իր օժանդակութիւնը թերթին»:

Ըստ Յունուար 22ին մեր ստացած անձնական տեղեկութեան, «թերթը այսօր փակման եզրին է»։ Մաղթենք, որ 22 տարիներէ ի վեր (1991ին հիմնուած) «Ազգ»ը, որ ներկայիս 3.000 տպաքանակ ունի եւ որուն համացանցային տարբերակը 4.000-4.500 հոգի կը կարդայ օրական, կարողանայ շարունակել իր ճանապարհը, ներառեալ՝ անոր արժէքաւոր մշակութային յաւելուածը։